نماینده مجلس: با خط فقر ۴۰ میلیونی و تورم بالا، افزایش ۲۰ درصدی حقوق‌ها کافی نیست

امروز برآوردها نشان می‌دهد که خط فقر در کلان‌شهری مانند تهران به حدود 40 میلیون تومان رسیده و در برخی شهرستان‌ها، مانند حوزه انتخابی من (بردسیر و سیرجان) هزینه‌ها آن‌قدر بالا رفته که با شهر تهران برابری می‌کند. به‌ویژه مناطق صنعتی و معدنی، هزینه‌های زندگی به سطحی نزدیک به تهران افزایش یافته است. این شرایط، ضرورت بازنگری جدی در سیاست‌های حمایتی و معیشتی دولت را دوچندان می‌کند.

این نماینده مجلس با طرح پرسشی اساسی درباره نسبت تورم و حقوق در بودجه سال آینده، از ناترازی آشکار میان واقعیت‌های بازار و ارقام بودجه انتقاد کرد و گفت:

«هنگامی که تورم 50 تا 60 درصد است، چرا باید افزایش حقوق‌ها و دستمزدها به‌طور متوسط 20 درصد در نظر گرفته شود، در حالیکه نرخ تورم موجود فشار قابل‌توجهی بر معیشت مردم وارد کرده و این میزان افزایش، پاسخگوی هزینه‌های زندگی اقشار حقوق‌بگیر و کارگری نیست. امروز مردم چگونه باید زندگی کنند؟ مخصوصا بحث 20 درصد افزایش حقوق و دستمزد را که تکافوی زندگی اقشار کارگری و کارمندی ما را نمی‌دهد.»

چرخش بودجه به سمت جیب مردم؛ افزایش 50 درصدی درآمدهای مالیاتی

سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس در ادامه به ترکیب منابع درآمدی دولت در لایحه بودجه 1405 اشاره کرد. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که دولت برای جبران کاهش درآمدهای نفتی و گمرکی، تمرکز خود را بر درآمدهای مالیاتی گذاشته است؛ رویکردی که به اعتقاد کارشناسان می‌تواند فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان وارد کند.

معتمدی‌زاده در این خصوص با انتقاد از ترکیب منابع و مصارف لایحه گفت: «اتکای سنگین بودجه به افزایش درآمدهای مالیاتی، رشد ناکافی حقوق و دستمزدها نسبت به تورم و کاهش جدی منابع مولدسازی، معیشت مردم را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.»

وی با تشریح جزئیات ارقام بودجه و مقایسه آن با سال جاری، از رشد چشمگیر بار مالیاتی خبر داد و بیان کرد:

در سال 1404، مجموع درآمدها و منابع پیش‌بینی‌شده حدود 4 هزار و 956 همت بوده است، در حالیکه این رقم در لایحه بودجه سال 1405 به 5 هزار و 520 همت افزایش یافته و رشدی در حدود 5 درصد را نشان می‌دهد. با این حال، ترکیب این منابع حائز اهمیت ویژه‌ای است؛ چراکه در لایحه سال 1405 افزایش 50 درصدی درآمدهای مالیاتی پیش‌بینی شده و رقمی در حدود 2 هزار و 730 همت از این محل مورد انتظار دولت قرار گرفته است.

این نماینده مجلس هشدار داد که این نوع بودجه‌ریزی تبعات تورمی خواهد داشت: «افزایش درآمدهای مالیاتی در بودجه سال آینده 50 درصد برآورد شده است، همین امر باعث تورم خواهد شد و روی آن تاثیر خواهد گذاشت... هنگامی که به بودجه نگاه می‌کنید، می‌بینید روی مالیات‌ها 50 درصد افزایش درآمد بسته شده است. یا روی سایر درآمدها که مشخص هم نیست اصلا تأمین شود یا خیر؛ کلا 22 درصد افزایش در نظر گرفته شده است و روی آن نمی‌شود حساب کرد.»

سقوط درآمدهای نفتی و ناکامی در مولدسازی

علاوه بر مالیات، آمارهای ارائه شده توسط معتمدی‌زاده نشان‌دهنده کاهش شدید وابستگی بودجه به نفت و البته ناکامی دولت در بخش مولدسازی دارایی‌هاست.

به گفته وی، منابع حاصل از نفت و میعانات گازی با کاهشی 56 درصدی نسبت به سال قبل، تنها 263 همت در نظر گرفته شده است. همچنین در بخش درآمدهای گمرکی نیز شاهد کاهش 13 درصدی هستیم.

اما یکی از نقاط ضعف جدی که مورد انتقاد سخنگوی کمیسیون اصل 90 قرار گرفت، بحث واگذاری اموال و شرکت‌های دولتی است. وی در این باره توضیح داد:

«واگذاری شرکت‌های دولتی و سایر واگذاری‌ها از 230 همت در سال 1404 به 13 همت در سال 1405 کاهش یافته که افتی معادل 94 درصد را نشان می‌دهد... در حوزه واگذاری اموال منقول و غیرمنقول، موسوم به مولدسازی، در حالی که این رقم در سال 1404 حدود 324 همت بوده است، متاسفانه در لایحه بودجه سال 1405 سهم بسیار محدود 12 درصدی برای این بخش پیش‌بینی شده است.»

این نماینده مجلس معتقد است که این موضوع، با توجه به تکالیف قانونی دولت در حوزه مولدسازی، محل ابهام و نیازمند بازنگری جدی است. معتمدی‌زاده با ابراز تعجب از عملکرد دولت در این بخش تصریح کرد:

دولت در برخی از حوزه‌ها ضعیف عمل کرده است. در صورتی که یکی از تکالیفی که بر گردن دولت گذاشته شده است، بحث مولدسازی است که بسیار هم خوب می‌تواند عمل کند و جای تعجب دارد که چرا برای سال 1405 تا این حد منفی شده است؟ و به‌جای این که تلا‌ششان را بالا ببرند، کاهش دادند.

افزایش استقراض و آینده مبهم

بر اساس گزارش سخنگوی کمیسیون اصل نود، دولت برای جبران کسری‌ها، نگاه ویژه‌ای به استقراض از صندوق توسعه ملی و فروش اوراق داشته است. به گفته او، استقراض از صندوق توسعه ملی با 9 درصد افزایش به 590 همت رسیده و واگذاری اوراق مالی نیز با رشدی 16 درصدی، رقم 940 همت را نشانه رفته است.

با توجه به حضور رئیس‌جمهور و وزرا در جلسه روز یکشنبه مجلس برای دفاع از لایحه بودجه، نمایندگان قصد دارند چالش‌های اساسی این لایحه، به‌ویژه ناترازی میان خط فقر و دستمزد و همچنین فشار مالیاتی را به چالش بکشند.

معتمدی‌زاده در پایان خاطرنشان کرد: «باید دید در روزهای آینده و در صحن مجلس چه کاری می‌توان کرد که بودجه سال 1405 به نفع مردم باشد.»