فرزندآوری؛ نقطه‌عطفی پرچالش در مسیر عشق و رضایت زناشویی

به گزارش پارسینه وبه نقل از psychologhtoday،یک مطالعه جدید بین‌المللی بررسی کرده است که چگونه والد شدن بر کیفیت رابطه زوجین تأثیر می‌گذارد. یافته‌ها نشان می‌دهد که در مقایسه با زوج‌های بدون فرزند، والدین عشق، اشتیاق و صمیمیت کمتری را تجربه می‌کنند. با این حال، تعهد به یکدیگر تحت تأثیر داشتن فرزند قرار نمی‌گیرد.

این مطالعه تأکید می‌کند که فرزندآوری می‌تواند دوره‌ای پرتنش باشد و بر رابطه زوجین اثر بگذارد. ورود به مرحله والد شدن، برای بسیاری از زوج‌ها نقطه‌ای از تغییرات عمده در زندگی مشترک است. تحقیقات روان‌شناسی در این زمینه نتایج متناقضی ارائه داده‌اند؛ برخی مطالعات نشان داده‌اند که داشتن فرزند می‌تواند پیوند میان زوجین را تقویت کند، زیرا مسئولیتی مشترک در مراقبت از کودک دارند. همچنین، برای برخی زوج‌ها، ناتوانی در بچه‌دار شدن می‌تواند فشار جدی بر رابطه وارد کند و حتی منجر به جدایی شود.

از این رو، ممکن است تصور شود زوج‌هایی که صاحب فرزند هستند، رابطه‌ای پایدارتر نسبت به زوج‌های بدون فرزند دارند، اما این فرض همیشه درست نیست. در واقع، چندین مطالعه روان‌شناسی نشان داده‌اند که فرزندآوری می‌تواند تأثیر منفی بر رابطه زوجین داشته باشد، زیرا والدین اغلب رضایت کمتری از رابطه خود گزارش می‌کنند. این موضوع ممکن است به دلایل مختلفی از جمله کم‌خوابی، خستگی دائمی، مشکلات مالی، استرس و تعارض میان زمان کاری و خانوادگی مرتبط باشد. با این حال، این یافته‌ها در برخی موارد ناسازگار بوده و به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر عوامل فرهنگی قرار دارند.

 مطالعه‌ای جدید درباره عشق رمانتیک در روابط والدین

بنابراین، برای رسیدن به نتایج قابل‌اعتماد، انجام یک مطالعه گسترده که تأثیر فرزندآوری بر رابطه زوجین را در فرهنگ‌های مختلف بررسی کند، ضروری بود—و این دقیقاً همان چیزی است که مطالعه جدید منتشرشده در 24 اکتبر 2025 در ژورنال علمی Human Nature ارائه کرده است. در این مطالعه با عنوان «آیا تعداد فرزندان با عشق مرتبط است؟ داده‌هایی از 25 کشور»، تیم تحقیقاتی به سرپرستی آگنیشکا ژلاژنیویچ از دانشگاه وروتسواف لهستان، داده‌های بیش از 3,100 داوطلب از 25 کشور مختلف (از جمله استرالیا، هند، رومانی، برزیل، بلژیک، ویتنام و دیگر کشورها) را تحلیل کرده‌اند.

82 درصد از شرکت‌کنندگان متأهل و 18 درصد نامزد بودند. همه داوطلبان پرسش‌نامه‌هایی را به زبان مادری خود تکمیل کردند. مهم‌ترین ابزار مورد استفاده، مقیاس مثلثی عشق استرنبرگ بود که سه مؤلفه عشق رمانتیک—صمیمیت، اشتیاق و تعهد—را اندازه‌گیری می‌کند. با جمع‌کردن امتیاز این سه مؤلفه، پژوهشگران توانستند نمره کلی عشق را محاسبه کنند. همچنین، پرسش‌نامه‌هایی درباره تعداد فرزندان و اطلاعات شخصی مانند سن نیز تکمیل شد.

 یافته‌های علمی چه بودند؟

در مجموع، 699 نفر بدون فرزند و 2,488 نفر والد با حداقل یک فرزند در این مطالعه حضور داشتند. با استفاده از مدل‌سازی آماری پیشرفته، پژوهشگران نمره کلی عشق و مؤلفه‌های آن را بین دو گروه مقایسه کردند.

نتایج کاملاً روشن بود:  

در سراسر فرهنگ‌ها، والدین با حداقل یک فرزند نمره کلی عشق پایین‌تری نسبت به افراد بدون فرزند گزارش کردند. بررسی سه مؤلفه عشق نشان داد که والدین صمیمیت و اشتیاق کمتری را تجربه می‌کنند، اما در زمینه تعهد تفاوتی میان دو گروه مشاهده نشد. همچنین، تعداد فرزندان تأثیری بر شدت این اثر نداشت.

 جمع‌بندی

نتایج این مطالعه گسترده بین‌المللی تصویری واضح ارائه می‌دهد: فرزندآوری در فرهنگ‌های مختلف تأثیر منفی بر عشق رمانتیک دارد، به‌ویژه در مؤلفه‌های صمیمیت و اشتیاق. پژوهشگران توضیح می‌دهند که این یافته‌ها را می‌توان با افزایش استرس، خستگی و فشار مالی ناشی از مراقبت از کودک توضیح داد—عواملی که ممکن است منجر به کاهش احساس نزدیکی عاطفی و جذابیت میان زوجین شوند و در نهایت رضایت زناشویی را کاهش دهند. این موضوع اهمیت تلاش آگاهانه زوج‌ها برای حفظ ارتباط عاطفی در مسیر تشکیل خانواده را برجسته میکند.